Beschreibung

Milletlerin uzun tarihî hayatlarında bazı olaylar ve þahıslar önemli izler bırakır. Bunlar önem derecesine göre yeni nesillere sözlü veya yazılı olarak aktarılır. Azerbaycan Türklerinin de tarihi süreç içerisinde yaþadıkları birçok geliþme millî hafızalarında kayıtlıdır. Çalıþmamızın konusu olan Hasan Melikzade Zerdabi gerek ülküleri, gerekse icraatları açısından sadece Azerbaycan Türkleri tarafından deðil; bütün Türk dünyası tarafından iyi tanınması ve anlaþılması gereken bir aydındır. Çarlık Rusyasının hegemonyası altında yaþayan Azerbaycan Türklerinin kendi benliklerini kaybetmemesi, hür ve insanca yaþaması için çalıþmalar yapan aydınlar içerisinde bir sıralama yapıldıðında þüphesiz Zerdabi en ön saflarda yerini alır. Onun mücadelesinin temelinde cehalete karþı top yekûn eðitim vardır. Hayatının her safhasında halkının yediden yetmiþe eðitilmesi için gayret göstermiþtir. Halkına ulaþabilmek ve onları 'gaflet uykusundan' uyandırmak için yaptıðı çalıþmalarda önüne çıkan bütün zorluklarla mücadele etmiþtir. O, yine önüne çıkarılan engellerden yılmamıþ ve bu uðurda kendine daima baþka fırsatlar oluþturmayı bilmiþtir. Zerdabi, Rusya Türklerinin ilk Türkçe gazetesi olan Ekinci'nin sahibi ve baþyazarı, Azerbaycan'da ilk tiyatro ve ilk hayır cemiyetinin kuruculuðu, eðitimcilik, pedagogluk, yazarlık, fen bilimi uzmanlıðı, matbaacılık ve siyaset adamlıðı gibi birçok mesleði ve özelliði kendisinde toplayan þahıs olarak bilinir. Gerek bu özellikleri, gerekse savunduðu eðitim, kadın hakları, sahte din adamlarına karþı fikirlerinden ve zulme karþı mazlumun yanında olmak gibi vasıflarından, ayrıca Türk dünyasında dil birliði ve vatanseverlikle ilgili deðerli görüþlerinden ötürü Zerdabi'nin hakkıyla tanıtılmasına, tüm bu fikir ve görüþlerinin ortaya konulmasına ihtiyaç vardır.