Beschreibung

İslâm felsefe geleneğinde kurucu bir role sahip olan Fârâbî (ö. 339/950), felsefenin neredeyse bütün alanlarında özgün ve yaratıcı ürünler ortaya koymuş eşsiz filozoflardan biridir. Eserlerinin büyük bölümü mantığa dair olup İslâm dünyasında asıl mantık çalışmaları onunla başlamıştır. Kendisinden önceki mantık geleneğine son derece vakıf olan Fârâbî; "İlk Muallim" (Mu'allim-i Evvel) olarak vasfedilen Aristoteles'in mantık eserlerine pek çok şerh yazdığı gibi, çok sayıda özgün ve etkili müstakil eserler de kaleme almış ve "İkinci Muallim" (Muallim-i Sânî) unvanını kazanmıştır.

Harfler Kitabı'nda (Kitâbu'l-Hurûf) Fârâbî, başta mantık ve metafiziğe dair konular olmak üzere kendine özgü yaklaşımıyla yer yer, dil-mantık ilişkisi, toplum ve felsefe ilişkisi gibi birçok konuyu ele almaktadır. Eser mantıksal/ontolojik kategorilerin incelenmesiyle başlamakta sonrasında bu kategorilerin çeşitli dillerde nasıl dillendirildiği anlatılarak bu kategorilerin tüm yerel dillerin ötesinde evrensel olduğu vurgulanmaktadır. Bunun yanında eserde, adı geçen bu kategoriler tek tek ve derinlemesine incelenmekte, "cevher", "araz", "şey" ve "varlık" gibi metafizik ve mantığa dair kavramlar anlatılmaktadır. Esas önemli olan ise Fârâbî bu eserinde Metafizikten Mantığa, Mantıktan toplumbilim ve siyasete kadar birçok görüşü kendine özgü yaklaşımıyla ele almaktadır. Harfler Kitabı Doç. Dr. Ömer Türker tarafından tercüme edilmiştir.