Beschreibung

İnsanlık tarihinin en eski yerleþimlerinden biri olan bugünkü Doðu Tür-kistan toprakları tarihi, kültürü ve coðrafyasıyla bütün olarak ele alınması gereken bir sahadır. Her þeyden önce siyasî tarihlerin coðrafya üzerine kurulu olduðu hatta eski devirlerde siyasetin bizatihi coðrafya üzerine kurulduðu unutulmamalıdır. Devletler hâkimiyetlerini "ülke" üzerinde kurarlar ve bu yüzden Doðu Türkistan tarihine dair yapılan çalıþmalarda "ülke" yâni topraðın yeri, sınırları ve hususiyetleri bilinmelidir. Türklerin þehir ve medeniyet tasavvurunun müþahhas olduðu Doðu Türkistan'ı anlayabilmek için bölgenin tarihî coðrafyasına vakıf olmak büyük bir önem arz ediyor. Bu bakımdan, tarih kaynaklarında Doðu Türkistan'daki þehirler, yollar, ovalar, kırlar, daðlar ve sular ile ilgili adlar ve tasvirler belli bir usulde ele alınıp deðerlendirilmelidir. Kürþat Yıldırım'ın saha araþtırmalarına dayanarak büyük bir titizlikle hazırladıðı Doðu Türkistan'ın Tarihî Coðrafyası, Doðu Türkistan'daki geçmiþin coðrafyasını yeniden inþa etmeye ve böylece Türk medeniyetinin bir coðrafyasını tarihin hayal görüntüsünden çıkarıp gözler önüne sermeye çalıþıyor. İki ana bölüme ayrılan kitabın ilk bölümün ilk kısmında Doðu Tür-kistan'ın incelenen devirlerdeki tarihinin verilmesine ve böylece incelenecek konunun tarih zemininin gösterilmesine çalıþılmıþtır. Sonra bölgenin coðrafî zeminini kurmak üzere umûmî coðrafyadan, yollardan, sıcaklık ve yaðıþlardan, düzlüklerden ve þehir yapılarından bahsedilmiþtir. İkinci bölümde ise þehir, yerleþim ve yer mefhumlarının teorik olarak tartıþılmasının akabinde, toplam on iki büyük bölge altında Doðu Türkistan'daki yerleþim ve yerlerin adları, tarihte ortaya çıkıþları, coðrafyaları, kültürleri ve tarihleri ele alınmıþ ve sonra yerleþimler, yerler, daðlar ve sular tafsilatlı bir þekilde kaynakların imkân verdiði ölçülerde incelenmiþtir.