Beschreibung

Bence, Refik Halit'in affı kararı üzerinde bu içli yazılarının tesiri büyük olmuþtur. Atatürk'ün bunları okuyup duygulandıðını yakından biliyorum. Fakat, birkaç zamandır gönlünde beslemekte olduðu bu af arzusunun nihayet kanuni bir þekilde uygulanmasına yol açan yazı -buna bir eser de diyebiliriz- öyle sanıyorum ki, Refik Halit'in Deli adlı küçük bir komedya kitabıdır.Atatürk, hiçbirimizin görmediði bilmediði bu eserciði nereden bulmuþtu ve ona kim göndermiþti hatırlayamıyorum. Yalnız, dün geçmiþ bir olay gibi noktası noktasına hatırladıðım þudur: Bir akþam, Atatürk, sofraya oturduðumuz sırada "Çocuklar," demiþti, "size bu akþam tadına doyum olmaz bir Þziyafet-i edebiye' çekeceðim" ve elinde tuttuðu cep dergisi kıtasında bir kitabı göstererek: "Bu" diye ilave etmiþti, "Refik Halit'in, yirmi yıllık bir akıl hastasının, þuuru yerine gelip kendini baþtan baþa deðiþmiþ bir Türkiye içinde bulunca, tekrar diriliþini gösteren bir tiyatro piyesidir." Ve gözlüðünü takarak bizzat kendisi okumaða baþlamıþtı." (Yakup Kadri Karaosmanoðlu, Gençlik ve Edebiyat Hatıraları, 71-72) Refik Halid Karay, güncel olaylara getirdiði mizahi yaklaþımın bir örneði olan Deli'de, cumhuriyet sonrası modernleþme sürecinde deðiþen hayat þartlarını ve hayata dahil olan yenilikleri eskiyle kıyaslayıp okuyucusunu gülümsetirken, Ankara ve Karacaoðlan hakkındaki detaylı anlatımı ile de dönemin Ankara'sına ve büyük ozana ıþık tutuyor.