Beschreibung

Quid ad aeternitatem? Unamuno felsefesi bu temel soruyla yola çıkar: İnsan kendi canına karþılık ne verebilir? Ebediyetin yanında ne ehemmiyet taþır? Bu sorunun cevabı, Unamuno için gün gibi aþikârdır, zira onun için ebediyet karþısında her þey teferruattır. Ölümsüzlüðü hayatının tam ortasına yerleþtiren Unamunonun trajedisi, bu en hayati sorun üzerine zıt görüþler sunan aklının ve duygularının çeliþmesinden doðar ve bu trajedi İspanyol filozofun bilinçsiz bir ölümsüzlükle yetinmemesinden, bu ölümsüzlüðe kimin kavuþabileceðine kadar birçok farklı alt sorun hâlinde budaklanır.
Varoluþçu felsefenin öncülerinden kabul edilen Unamuno, somut insanın tüm felsefenin aynı anda hem özne hem de en üstün nesnesi olduðunu söyler. Bu bakımdan Unamuno felsefesi kiþiseldir, zira kiþi için en öznel ve somut olan en baþta kendisidir. Bu baðlamda insanlarda ve toplumlarda hayatın trajik duygusunu izah ederken önce kendisini masaya yatırmıþ, felsefesinin hem özne hem de nesnesi olmuþtur; bunu da kendi üzerinde ameliyat yaptıðını söyleyerek dile getirmiþtir. Somut insanın tek gerçek ve hayati önem taþıyan sorunu ise kiþisel ve bireysel ölümsüzlüðüdür. Unamuno hayat ve ölüm kavramlarını olabildiðince somut açıdan ele almaktadır ve arzuladıðı ölümsüzlük ise mümtaz bir kesim talihlinin Tanrıya gark olmakla eriþeceði soyut ölümsüzlük ölümsüzlüðün gölgesi deðil; evrenin, Tanrının kiþiselleþtirilmesiyle, bireyin bilincini muhafaza etmesiyle varılan somut ölümsüzlüktür. İþte bu yüzden de felsefenin temelinde etten kemikten insanın olması ve felsefenin bu somut insanın kendisi kadar somut olan varlık sorununu irdelemesi gerektiðini savunmuþtur.