Beschreibung

Eserin konusunu ttikadî bir mezhep olan Þia'nın SafevT Devleti tarafından siyasallaþtırmasının ardından Osmanlı Devleti'nin bu oluþuma yönelik tavrının deðiþimi ve bu çerçevede Safevî taraftarlarına uygulanan cezai müeyyideler ve son dönemde yürürlüðe koyulan İran tebaasıyla evlenme yasaðı oluþturmaktadır. Safevî taraftarı Kızılbaþlara uygulanan yaptırımların hukuki boyutunun deðerlendirildiði çalıþmada Osmanlı Devleti'nin kanunilik prensibine riayette son derece hassas davrandıðı görülmüþtür. Suçun sabit olması son derece önemliydi. Cezai soruþturmalarda ehl-i örf hakka ve hukuka riayet hususunda sık sık uyarılıyordu. Tüm bunlar Osmanlı Devleti'nin Kızılbaþ siyasetinde gösterdiði önemli hassasiyetlerdi ve gayri hukuki herhangi bir muameleyi içermiyordu. Elbette uygulanan cezaların halk tabanında yaratabileceði tepkiler olabilecekti. Bu tepkilerin devrin þeyhülislâmlarının fetvalarıyla veya ulemanın destekleyici söylemleriyle aþıldıðı görülmektedir. Þia'ya yönelik olumsuz tavrın özel hukuk alanındaki görünümü ise İran tebaasıyla evlenme yasaðı uygulamasıdır. Osmanlı Devleti bu yasakla Þiîliðin yayılmasını önlemek istedi ve yasaðı etkin kılabilmek için gerek nikâhlananlara gerekse akdedenlere caydırıcı cezalar uyguladı. Buna raðmen bu tür evliklerin önüne geçilemediði görülmektedir.