Beschreibung

Dersim konusu Alevilik sorunu mudur? Yoksa Alevilikle doðrudan ilintili olmayan etnik bir konu mudur? Dersim harekâtı, bir ayaklanma sonucu mudur? Dersim olaylarının günümüz ayrılıkçı giriþimleri ile benzerlikleri nelerdir?

Dersim harekâtında Atatürk'ün etkinliði nedir? gibi soruların, tarafsız bir yaklaþımla ve belgelere dayanılarak yanıtlanması, konunun özenle incelenip, geçmiþte yaþanılanlardan günümüz ve gelecek için kimi derslerin çıkarılıp deneyimlerin kazanılmasına yardım amacıyla yapılmıþtır.

Osmanlı yönetimi Mondros Mütarekesi'ni kabul etmekle, hem Osmanlı'nın sonunu getirmiþ hem de Sevr Antlaþması dayatması ile karþı karþıya kalarak, emperyalist güçler tarafından Anadolu'nun bölüþülmesine zemin hazırlamıþtır. Bu baðlamda, Anadolu'nun paylaþılması yanında Ermenistan ve Kürt devletlerinin kurulmasını da kurgulayan egemen güçler, etnik ayrımcılıðı kıþkırtmıþlardır.

İngiliz Yüksek Komiseri Amiral Calthorpe'un 9 Temmuz 1919 ve 21 Temmuz 1919 tarihlerinde hazırlayıp Londra'ya gönderdiði rapordan: Binbaþı Noel, Abdülkadir ve Bedirhanoðulları ile görüþtü. Abdülkadir satın alındıðı takdirde güçlük çıkaramaz. Binbaþı Noel, Kürt þefleriyle görüþ birliðine varırsa, bundan büyük yararlar saðlayacaðını söylüyor. (...) Kürtler henüz Mustafa Kemal'e karþı ayaklanmadı. Noel bunu baþarabileceðinden emin.

İngiliz Yüksek Komiserliðinin görevlisi Hohnel'in Sir Tilly'e gönderdiði 21 Temmuz 1919 tarihli rapordan: Türkleri zayıflatmak maksadıyla, Kürtleri Türklerden dikkatli ve temkinli bir þekilde kopartmanın iyi bir fikir olduðu...

İngilizlerin İstanbul'daki Yüksek Komiser Yardımcısı Amiral Webb'in, Dıþiþleri Bakanı Lord Curzon'a 19 Aðustos 1919 günü gönderdiði rapordan: Amerika, Trabzon ve Erzurum'u içine alan Ermenistan'ı himaye edecek; geri kalan dört il ise Kürt devleti olarak İngilizlerin himayesine bırakılıyor.

İngiliz ajanı Kindston'un 28 Kasım 1919 tarihli raporundan: Kürtlere ne kadar inanmasak da onları kullanmamız çıkarımız gereðidir.