Beschreibung

Çalıs?mamızın birinci ana bas?lıg?ı altında insan hakları içerisinde gelis?en ve deg?is?en trende odaklanılmıs?tır. Bu kapsamda zaman içerisinde önce insan haklarının dog?rudan tasnifi, daha sonra bunun yetersiz oldug?u düs?üncesi ile insan haklarının devlete yükledig?i yükümlülüklerin tasnifi yapılmıs?tır. Dolayısıyla bu bölümde yapılan tasnifler tarihsel olarak açıklanmaya çalıs?ılacaktır. Devamında Avrupa I?nsan Hakları Sözles?mesi (AI?HS) ve Anayasamızın konumuz açısından önemli görülen hususları deg?erlendirilecek, son olarak anayasa ile özel hukuk arasındaki ilis?ki tartıs?ılacaktır.I?kinci ana bas?lık altında ise hak ve hürriyetlerin yatay etkisine odaklanılmıs?tır. Bireyler ile devlet arasındaki dikey ilis?kiden mülhem bu alan özel hukuk kis?ileri ile yine özel hukuk kis?ileri arasında kalan hukuki bölgeyi ifade etmektedir. Hak ve hürriyetlerin bu alana etkisinin olup olmadıg?ı, eg?er var ise bu etkinin ne biçimde gerçekles?eceg?i bölümün cevaplamayı hedefledig?i sorulardır. Bu kapsamda gerek yatay etkiye, gerekse yatay etkinin görünüm biçimlerine ilis?kin doktrindeki çes?itli tutumlar kapsamlı biçimde verilmeye çalıs?ılacaktır. Son olarak bu kısımda AI?HS ve Anayasamızın yatay etkisi tartıs?ılacaktır. Bu kapsamda Avrupa I?nsan Hakları Mahkemesi (AI?HM) ve Anayasa Mahkemesi (AYM) ile Amerika Birles?ik Devletleri Yüce Mahkemesi (Supreme Court of United States) (ABDYM) ve Almanya Federal Anayasa Mahkemesi (FAM) içtihatlarından yararlanılacaktır.Aras?tırmamızın üçüncü ana bas?lıg?ı pozitif yükümlülüklere ayrılmıs?tır. Gerek yatay gerekse dikey eksende devletin yalnızca müdahaleden kaçınmasının yeterli olmadıg?ı durumlarda, dig?er bir ifade ile devletin aktif bir müdahalesinin gerektig?i hallerde devletin pozitif yükümlülükleri kars?ımıza çıkmaktadır. Bu yükümlülükler devlete atfedilmekte, yükümlülüklerine aykırı davranan devlet yatay ilis?kilerdeki hak ihlallerinden dahi sorumlu tutulabilmektedir. Ancak elbette pozitif yükümlülükler yalnızca yatay ilis?kilere hasredilmis? bir kavram deg?ildir. Dikey ilis?kilerde de devletin pozitif yükümlülükleri bulunabilir. Çalıs?mamızın bu kısmı, negatif ve pozitif yükümlülükler arasındaki ilis?kiyi incelemekle bas?lamaktadır. Devamında AI?HS ve 1982 Anayasasının pozitif yükümlülüklerle ilis?kili olabilecek hükümleri deg?erlendirilecek, ardından pozitif yükümlülüklere ilis?kin çes?itli tasnifler aktarılacaktır. Son olarak bu kısımda pozitif yükümlülüklere ulas?ırken mahkemelerin kullanmıs? oldukları yorum metotları aktarılacak, kısım pozitif yükümlülükler bag?lamında yargısal aktivizm tartıs?maları ile sonlandırılacaktır.Çalıs?mamızın dördüncü ve son ana bas?lıg?ı ise mülkiyet hakkına odaklanmıs?tır. Daha önceden de ifade edildig?i üzere hak ve hürriyetlerin yatay etkisi yalnızca mülkiyet hakkına ilis?kin deg?ildir. Ayrıca pozitif yükümlülükler de yalnızca mülkiyet hakkı açısından devletin ödevlerini ifade etmez, aksine hemen her hak ve hürriyetin devlete bir takım pozitif yükümlülükler yüklemesi mümkündür. Buna kars?ılık çalıs?mamızın nitelig?i ve kapsamı düs?ünüldüg?ünde, tüm hak ve hürriyetlerin açıklanması ve tartıs?ılması mümkün görünmedig?inden çalıs?ma mülkiyet hakkı ile sınırlandırılmıs?tır. Bu bag?lamda mülkiyet hakkının seçilmesinde gerek ilgili hak üzerindeki içtihat yog?unlug?u, gerekse hakkın özel hukuk alanındaki önemi gibi sebepler öne çıkmıs?tır. Bu kısım pozitif metinlerdeki mülkiyet hakkına ilis?kin düzenlemelerin açıklanması ile bas?layacak, ardından içtihatlar rehberlig?inde bu hakkın pozitif ve negatif yükümlülüklerinin tasnif edilmesi ile devam edecektir. Bilhassa yargı kararının icrası, makul sürede yargılanma ve icra prosedüründeki gecikmeler, malvarlıg?ına kars?ı is?lenen suçlarda etkili sorus?turma yapma, iddia ve savunmalar hakkında özenli bir inceleme gerçekles?tirme gibi usule dönük hususlar kısım içerisinde ayrı bas?lıklar halinde incelenmektedir.Çalıs?mamız yatay etki ve pozitif yükümlülükler bag?lamında Avrupadaki ve ülkemizdeki trendi aktarmayı hedeflemektedir. Ayrıca çalıs?mamızın mülkiyet hakkı açısından devletin yükümlülükleri yönüyle bir rehber olması, aras?tırmamızın temel hedefleri arasındadır.