Beschreibung

Astronom Takiyüddin er-Râsıd (1526-1585) modern astronominin kurucuları olan Tycho Brahe (1546-1601) ve Galileo Galilei (1564-1642) gibi bilimsel gözlem, deney ve araþtırma yöntemlerini birlikte kullandı. Özellikle gözlemlerinde sonuçları etkileyecek, fiziksel, biyolojik, matematiksel ve gözlem araçlarının mükemmelliyeti gibi bütün þartları göz önünde bulundurdu. Bu yaklaþımıyla Osmanlı bilim dünyasında doruk noktasını teþkil etti. Ayrıca çaðdaþı Avrupalı astronomlara kıyasla bazı konularda günümüz deðerlerine en yakın gözlem sonuçlarına ulaþtı.

Takiyüddin, Osmanlı padiþahı III. Murad tarafından kurulan ve 1579'da tamamlanan İstanbul Rasathanesi'nde dokuz farklı gözlem aracı kullandı. Bunlardan ahþap duvar kadranı, ekinoksları belirlemede kullanılan Zatu'l-evtar, saati 60 dakikaya, dakikaları 60 saniyeye ve saniyeleri beþer saliseye ayırdıðı mekanik astronomi saatini geliþtirdi ya da icat etti. Bunlar, Avrupa'da Tycho Brahe'nin gözlemlerinde kullanmıþ olduðu araçlarla hemen hemen aynı özelliklere sahip, ancak büyüklük ve hassaslık bakımından daha üstündü. Kendisini, Osmanlı İmparatorluðu'ndaki ve İslam dünyasındaki en hassas gökyüzü tablolarını hazırlama hedefine ulaþtıran İstanbul Rasathanesi'nde kullandıðı geliþmiþ gözlem araçlarını ve gözlem sonuçlarını ünlü eseri Alat-ı Rasadiyye li Zic-i Þehinþahiyye'de (Saltanat yıldız çizelgelerinin hazırlanmasında kullanılan gözlem araçları) anlattı.

Takiyüddin'in Gözlem Araçları adlı bu eserle, Takiyüddin'in Alat-ı Rasadiyye li Zic-i Þehinþahiyye'de anlattıðı gözlem araçlarının teknik yorumu, eserin çevriyazısı ve farklı nüshalarının tıpkı basımları bir arada okuyucuya sunuluyor. Türkiye'de ilk kez uygulanan bu yöntem ile eser, okuyucunun ve konunun uzmanlarının aynı ölçüde yararlanmasını saðlayacaktır.