Beschreibung

Usta yazar Meþa Selimoviç'ten otuz deðiþik dile çevrilmiþ, önemli edebiyat ödüllerine layık görülmüþ bir baþyapıt...

Boþnak yazar Selimoviç'in1967'de yayımlanan Derviþ ve Ölüm adlı romanı, deðiþik dönemlerde birçok eleþtirmenin inceleme konusu edindiði, ayrıca geçtiðimiz yıllarda bir Türk-İtalyan ortak yapımı ile sinemaya da aktarılmıþ olup otuz deðiþik dile çevrilmiþ ve birçok önemli edebiyat ödülüne layık görülmüþtü. Kitap, Meb'in tavsiye ettiði 100 Temel Eser listesinde de yer alıyor.

Meþa Selimoviç, Derviþ ve Ölüm'de mutlak dinî doðrular üzerine kurulu dünyasında yaþayan Ahmed Nureddin'in, erkek kardeþinin suçsuz yere tutuklanıp idam edilmesinden sonra düþtüðü derin karmaþayı resmederken insanın ruh dünyasındaki çeliþkileri, gelgitleri incelikle iþler.

Ölüm, yaþam, aidiyet, iktidar, iktidarın gereklilikleri ve deðiþmez deðerlerin hayat pratiðine yansıması etrafında dolaþırken insanlık durumlarını merkeze alan muhteþem bir eser ortaya koyar. Yugoslavya'da edebiyat dersleri programında yer alan Derviþ ve Ölüm'deki izlekler, romana evrensel bir boyut kazandırır. Tarihsel dönemlere veya koþullara baðlı özel durumlardan çok, insan doðasının yapısı, zaafları ve ihtirasları etrafında dönen roman müthiþ bir içe bakıþ örneðidir.

II. Dünya Savaþı esnasında amansız çatıþmaların cereyan ettiði Bosna'da savaþa bizzat katılan ve savaþın insan ruhunda açtıðı yaraları ömür boyu içinde taþıyan birisidir Selimoviç. Gerçek hayatta 1944 yılı sonlarında, Partizan ve aynı zamanda Tuzla Askerî Bölge Komutanlıðında subay olan aðabeyi Þevki Selimoviç'in, III. Kolordu Askerî Mahkemesi kararıyla kurþuna dizilmesi ve bu olayın Meþa Selimoviç'in ruhunda açtıðı yara, devrim ve iktidar ile devrimin evlatları arasındaki iliþkileri yeniden okuması, Derviþ ve Ölüm'ün yazılmasının arkasındaki önemli bir motiftir. Nitekim romanda da, erkek kardeþinin suçsuz yere idam edilmesi Þeyh Ahmed Nureddin'in hayatında esaslı bir kırılma yaratır. O zamana kadar iktidar ile bir sorunu olmayan Nureddin, bu olaydan sonra gizli bir öfkeye kapılır ve isyan eder. Çıkan isyan sonucu öldürülen Kadı'nın yerine artık Nureddin geçmiþtir; artık iktidar sahibi, kendisidir. Ancak "iktidar"ın öyle bir yapısı vardır ki "sahibi"ni, en yakın dostu ile iktidar arasında bir seçim yapmak zorunda bırakacaktır. Ve bu seçimin sonuçlarına katlanmak...