Beschreibung

Yüce Allah kainattaki bütün varlıkları insanlıðın hizmetine sunmuþtur. Bunları yararlanılabilir ekonomik mallar durumuna getirmek iktisadî faaliyetle olur. Bunun için finansmana ihtiyaç vardır. Tarihi süreçte deðiþik finansman yöntemleri geliþtirilmiþtir. Bu yöntemlerden kimi karþılıksız karza, kimi risk ve menfaat paylaþımı temelli ortaklıða, kimi de faizli krediye dayanır. İslam'da diðer dinlerde olduðu gibi karþılıksız karz ve ortaklık yöntemleri meþru, faizli kredi yöntemi gayri meþru görülmüþtür.

İster ortaklıða ister krediye dayansın finansman yöntemleri deðiþik açılardan sınıflandırılır; bunlardan biri de vadelerine göredir. Finansman iþlemine temel oluþturan sözleþmenin vadesi bir yıl ve daha fazla olanlar sermaye piyasası iþlemleri/ürünleri, bir yıldan az olanlar para piyasası iþlemleri/ürünleri olarak adlandırılır. Piyasalarda her bir baþlık altına giren çok sayıda iþlem/ürün vardır.

Elinizdeki eser (1) İslami Finansa Giriþ, (2) İslamî Finans-I (Faizsiz Bankacılık), (3) İslamî Finans-II (Para ve Sermaye Piyasaları) ve (4) İslamî Finans-III (Vadeli İþlem Piyasaları) adıyla yayımlanması planlanan dört serilik kitap dizisinin üçüncüsünü oluþturmaktadır. Bunu takiben diðerleri de kısa sürede okuyucuya sunulacaktır.

Üçüncü seriyi oluþturan bu kitapta fıkhî, iktisadî ve tatbikî açıdan para ve sermaye piyasası iþlemleri incelenmiþtir. Çalıþma bir Giriþ ve iki ana bölümden oluþmaktadır. Giriþte öncelikle İslam'daki finansal hayata iliþkin temel ilkeler ele alınmıþ, bunlardan öne çıkanlar günümüz finansal iþlemleriyle iliþkili þekilde sunulmuþtur. Daha sonra tanım, tasnif, belli baþlı kurumlar ve iþlemler bakımından piyasa kavramı üzerinde durulmuþtur.

Birinci bölümde sermaye piyasası iþlemleri ayrıntılı olarak incelendi. Bu ürünler geleneksel ve İslami (diye nitelenenler) olmak üzere ikiye ayrıldı ve her biri yapısı, finansal fonksiyonları ve fıkhı nitelikleri bakımından deðerlendirildi. Özellikle faizli türlere alternatif olarak geliþtirilen Mudâraba ve Müþâreke Sertifikaları, Desiyab Ortaklık Sertifikaları (DOS), Kar ve Zarar Ortaklıðı Belgeleri (KOB), Gelir Ortaklıðı Senetleri (GOS), Gelire Endeksli Senetler (GES) ve Kira Sertifikaları (Sukuk) üzerinde etraflıca duruldu; bu evrakların iþleyiþ ve fıkhî nitelikleri ayrıntılı þekilde tahlil edildi.

İkinci bölüm para piyasası iþlemlerine ayrılmıþtır. Geleneksel iþlemlere kısaca deðinildikten sonra Teverruk baþta olmak üzere İslamî para piyasası ürünü olarak adlandırılan iþlemlerden her biri içerik, iþleyiþ ve fıkhî hüküm bakımından ayrıntılı olarak tahlil edilmiþtir. Çalıþma, deðerlendirme ve tespitlerle sona ermektedir.
Bu eserin meydana gelmesinde katkısı olanları burada ayrı ayrı saymam imkânsızdır. Öncelikle eðitim hayatımının baþından bugüne kadar yetiþmemde emeði geçen ailem, bütün hocalarım ve diðer maddî, manevî katkısı olanlara müteþekkirim.

Eseri basma lütfunda bulunan Süleymaniye Vakfı'nın deðerli çalıþanları ve yöneticilerine teþekkür ederim. İlmî hayatımın bütün safhalarında kendilerinden maddî-manevi her türlü desteði gördüðüm deðerli ilim adamı Prof. Dr. Abdülaziz Bayındır'a ayrıca teþekkürü bir borç bilirim.
Yüce Allah'tan bu eseri hayırlara vesile kılması niyazımla...

- Prof. Dr. Servet Bayındır
Fatih/İstanbul, 2015