Beschreibung

Nakþibendiyye, Þâh-ı Nakþibend tarafından Buhara'da kurulan ve günümüze kadar gelen en yaygın tarikatlardan biridir. Tarikatın tohumları Abdülhâlık Gucdüvânî tarafından atılmıþtır. Þâh-ı Nakþibend'in seçkin müridlerinden Muhammed Pârsâ, yazdıðı eserlerle tarikatın nazariyesini oluþturmuþtur. Tasavvuf anlayıþını Kur'ân ve Sünnete göre þekillendiren Muhammed Pârsâ, tasavvuf alanında ilerlemek isteyen bir kiþinin, her þeyden önce Kur'ân mesajını çok iyi bilmesi gerektiðini vurgular. Hz. Peygamber'in en büyük mu'cizesi olan Kur'ân'ı en iyi anlayanların, onun sünnetini koruyup yaþayanlar olduðuna dikkat çeker. Kur'ân'ı bilmenin, dinî ilimlerden fıkıh ve kelamı da iyi bilmeyi gerektirdiðini ifade eder. Sünnet'e uygun yaþamaya büyük deðer veren Pârsâ, peygamber sevgisinin; farzları eda etmek, haramlardan kaçınmak, Hz. Peygamber'in (sav) ahlâkı ile ahlaklanmak, edebini yaþatmak suretiyle ortaya çıkacaðını belirtir. Hadislerin anlaþılması konusunda titiz davranan Pârsâ, hadisleri anlamadan, söylenme sebebini bilmeden, lafzına takılıp ona istenilen anlamı yükleyerek, Hz. Peygamber'in kast etmediði bir hüküm çıkarmayı ve baðlamından koparıp kendi düþüncesini desteklemek üzere delil olarak kullanmayı doðru bulmaz. Tasavvuf terbiyesinde müridleri yetiþtirecek þeyhlerin ilim ve irfan sahibi, dünya menfaatini düþünmeyen, Allah rızasını her þeyin üzerinde gören bilgeler olmasını önemseyen Muhammed Pârsâ hakkında Þâh-ı Nakþibend þöyle der: Bizim zuhûrumuzdan maksat, Muhammed Pârsâ'nın vücududur. Onu cezbe ve sülûkun iki yöntemiyle de terbiye ettim. Bu iþle meþgul olursa cihan onunla aydınlanır. O, muraddır; bazen olur ki, terbiye noktasından murada mürid þeklinde muamele ederler.