Beschreibung

Türk-İslam kültüründe çeþmeler insanı su mutlak hakikat ve kendi hakikatiyle buluþturan yapılara dönüþmüþtür. Bu kültürde çeþme dünyanın birçok yerindeki durumdan farklı olarak sadece bir su temin etme aracı ya da þehirlerin meydanlarını süsleyen dekoratif bir nesne olmanın ötesinde birhierofanihâline gelmiþtir. Çeþme insanı su ile; su ise kutsalla buluþturmaktadır. Bu kitabın konusu olan hem tarihî çeþmelerin hem de ülkemizin dört bir yanında inþa edilmeye devam eden hayrat çeþmelerinin maddi estetik ve hatta iþlevsel deðerleri birbirinden farklı ve zamanla deðiþmiþ olsa da tarih boyunca aynı derin özü muhafaza etmiþtir. Çeþme fenomenolojisi ve bu fenomenin hermenötiði olgunun altında köklü bir soteriolojinin yer aldıðını ortaya koymaktadır. Çeþmeler profan düzlemin ötesine geçerek kutsal boyutla irtibat saðlama imkânı sunmakta ve böylece insana hem geçmiþ-hâlihazır-gelecek boyutlarından oluþan zamansal düzlem hem de dünya-ukba düzlemleri arasındaki kopukluðu gideren birer köprü olma niteliði kazanmaktadır. Bu çalıþma iç içe geçmiþ bu karmaþık anlam katmanlarını çözümlemeye çalıþmaktadır. Bu çözümleme sonucunda çeþme fenomeninin arkasında yer alan zengin anlam dünyası göz kamaþtırıcı bir biçimde ortaya çıkmaktadır. Çeþmelerin ruhuna doðru ilerleyen bu yolculuðun sonunda yapılan önemli keþiflerden biri bu yapıların medeniyetimize özgü hümanizmanın tüm parlaklıðıyla yansıması bütün canlılara karþı hürmet þefkat ve muhabbetin lisan-ı hâli oluþudur. Diðer bir deyiþle çeþmeler diðerkâmlıðın öteki için var olmanın somutlaþmıþ hâlleri ve bu hâllere davet eden birer çaðrıdır.