Beschreibung

ERTUÐRUL: Padiþah denilen bir adam varmıþ. Sarayı varmıþ, hiç bu saraydan dıþarı çıkmazmıþ, millete yüzünü göstermezmiþ. Bütün memleketi sanki bu saraymıþ. Sonra bir gün düþmanlar memleketi basmıþlar. Padiþah da sarayını kurtarmak için memleketi yabancılara satmak istemiþ. Millet buna kızmıþ. Gazi babamız milletin baþına geçmiþ, düþmanları bir güzel pataklamıþ, memleketten kovmuþ. (29 Birinci Teþrin oyunundan)

Resmî İdeoloji Sahnede, Kemalizmin modern ulus-devlet inþa sürecinde yürüttüðü milliyetçi-medeniyetçi politikaları ve bunların temel vurguları olan eðitim, köycülük, kalkınma, 'þanlı tarih'ten çıkarılacak dersler, çeþitli kılıklara bürünmüþ iç ve dıþ 'düþmanlar', Osmanlı'dan devralınan mirasın kötülüðü, lider kültü, orduya güven, Cumhuriyet için fedakârlık gibi konuları içeren oyunların eklemlendiði ve ürettiði söyleme yakından bakıyor. Tiyatronun gerek kendi içeriðinin þekillenmesinde gerek insanları þekillendirmesinde resmî ideolojinin yerini ortaya koyuyor. Halkı 'eðitme', 'doðru yola' sevk etme, Kemalist ilkeleri yerleþtirme konusunda baþlı baþına bir 'talim-terbiye kurumu' olan Halkevleri tarafından oynanmaları amacıyla yazılan/yazdırılan mektep temsilleri, köy oyunları, 10. Yıl Kutlamaları oyunları, Türk Tarih Tezi'yle ilgili oyunlar, bu aracın kilit rolünü gözler önüne seriyor.

1930'lu yıllarda yazılan oyunlar üzerinden hâkim ideolojinin nasıl bir söylem üretip bunları hangi unsurlar üzerine inþa ettiði sorularına bakan, propaganda için kullanılan sanatın arka planını ele alan bir çalıþma... 'Halkevi sahnelerinde yalnız milli tezleri müdafaa eden piyesler temsil edilir. Bizim mevzularımız, umumi Türk tarihi ile milli mücadelenin her biri bir millete ebediyen þeref ve iftihar sermayesi olabilecek sayısız safhaları, Türk'ün güzel ahlâkı, yüksek faziletleri, Türk ruhundaki maddi manevi sonsuz kudretler gibi membalardan alacaktır.' (Milli Eðitim Bakanı Reþit Galip)