Beschreibung

"Gerçek nezaket sahtekarlık, ikiyüzlülük, lüks veya kibirle kirlenmemiþ insanlar arasında bulunur. İnsanın son nefesini vermeden evvel bu tür þeylerden iðrenmesi gerekir. Peki ya kötüye sıkı sıkıya tutunmaya karar verdiysen de deneyim bile seni vebaya meyletmekten alıkoymuyorsa? Zira anlama yetisinin çökmesi, insanın kendini kaybetmesi veya çevresel etmenlerden çok daha ölümcül bir hastalıktır. Veba hayvanları hayvan olarak, bu da insanları insan olarak öldürür. "
***
Marcus Aurelius'un düþüncelerinde bambaþka bir atmosferi soluruz. Onun kalemine hiçbir misyon, özlem veya özgünlük ilham vermez. Ne inkar edecek muhalifleri, ne de teskin edecek müritleri bulunur; ne öðüt verir ne de kınar, ne kayıtsızları teþvik eder ne de ahlaksızları ayıplar; ilgisini çekip zaptedeceði karıþık bir dinleyici kitlesi, dikkate alacaðı farklı koþullar yoktur. Diðerlerinin erdem veya hataları sorgulanmaz. ÞBaþkasının hatasına el sürme.' ÞYanlıþ yaptıysa þeytan onunladır. Her þeye raðmen bunu yapmadıðını farz et!' ÞKimsede kusur bulma.' ÞOnları geliþtir veya duruma katlan.'İlk sayfadan sonuncuya kadar tek bir dinleyicisi bulunur -ciddi, tarafsız, kararlı olarak kendisi. Üslubu acı, kararlı ve yükümlülük doludur; öyle ki bugün dahi çıkarılacak pek çok ders barındırır.