Beschreibung

Lamartine (1790 - 1869) Fransız İhtilali'nden bir yıl sonra Macon'da doðdu ve ailesiyle birlikte mütevazı bir hayat yaþadı. Gençlik yıllarında İtalya'ya gitti. Hıristiyanlık dininde karþılaþtıðı tezatlar dininden soðumasına, uzaklaþmasına ve felsefi bir akıma kapılmasına sebep oldu. Lamartine, ilk þiir derlemesiyle ün kazanmasına ve genç romantik kuþak tarafından üstad ilan edilmesine raðmen, tercihini siyasi alanda kullandı.

1854 yılında yayımlanan bu eser Fransa'nın yetiþtirdiði en iyi þair ve düz yazı ustalarından birinin kaleminden çıkmıþ olup Osmanlı tarihi sâdece kronolojik olaylar, antlaþma maddeleri ile dolu bir anlatımdan ziyâde bir roman gibi yazılmıþtır. Bir baþka deyiþle Osmanlı-Türk tarihini tarihi bir roman gibi bir solukta okuyacaksınız. Ayrıca, yazarın çok iyi eðitim almıþ, Fransa Dıþiþleri Bakanlıðı'na kadar uzanan siyasî kariyeri dikkate alındıðında, eser içinde olaylara baðlı olarak, sık sık siyasî ve felsefî yorumlarından da yararlanacaksınız. Fâtih ırklar nâdiren çıktıkları yerlere dönerler diyen yazar Batı Türklerinin artık son vatanlarında kesin olarak kalacaklarını vurgulamakta, Osmanlıların elindeki İslâmiyet inanmak ve itaat altına almaktan baþka bir þey bilmezken, Hıristiyanlık yaptıðı fetihlerde eritme ve hükmetmeyi uyguluyordu derken Osmanlı fütuhatı ile Avrupalıların iþgâllerinde yatan temel felsefeyi de tarafsızlıkla açıklamaktadır.

Baþta Fransızlar olmak üzere Avrupalılara hitap ederken, inançlı bir Katolik olmasına raðmen tarafsızlıðını korumasını bilmiþ ve bugünlere de ders olabilecek yorumlarda bulunmuþtur. Türkler dostumuzdur, Müslümanlar ise hâtıralarımızın eski düþmanlarıdır. sözü günümüzde Avrupa ile olan münasebetlerimizi ne kadar güzel açıklamaktadır!

Bu arada Osmanlılarda görülen zaafları da gayet açık bir dille açıklamakta, hepimiz için ibret dolu sahneleri hatırlamaktadır; meselâ ...hür düþüncenin hâkim olduðu ülkelerde sebepsiz bir kusur olan düþüncelerini saklama, keyfî yönetime sahip ülkelerde bir fazilet olmaktadır. ve ... Hıristiyan Batı ile İslâm Doðu arasındaki mücadelede dünyaya þekil veren þey savaþ deðil çalıþma olmuþtur... derken, sonuçların sebeplerini araþtırmadan alınan ve çoðu zaman Devleti gerilemeye iten yanlıþ kararların ve tutumların kökünü ne kadar doðru açıklamaktadır.

Neticede, Lamartine'nin Osmanlı Tarihi'ni okurken sâdece Osmanlı fütuhatını, Padiþahların ve Sadrâzamların hikâyesini deðil Bizans'tan Aksak Timur'un Orta Asya'daki saraylarına, İran Þahlarının Taht mücadelelerinden, Mısır'daki Mehmet Ali Paþa'ya, Yanya muhafızı Tepedelenli Ali Paþa'nın entrikalarından Rus Çariçesi II.Katerina'nın hayat hikâyesine kadar tarihimizle ilgili kiþiler ve devletlerin de hikâyelerini okuma imkânına kavuþacaksınız.